Gedurende je zwangerschap verandert je lichaam zowel van binnen als buiten. Dat kan gevolgen hebben voor je werk, hobbies en voeding. Hieronder geven we een overzicht (in alfabetische volgorde) van zaken waar je op moet letten. Heb je een vraag hierover, neem even contact met ons op of bespreek het tijdens de volgende afspraak.
Gevaarlijke stoffen
Soms komen jij of je man (!) op je werk in aanraking met chemische stoffen of zware metalen. Het is goed om al voordat je zwanger bent te informeren of deze stoffen schadelijk zijn voor de vruchtbaarheid van jou of je man of straks voor de baby. Een werkgever is verplicht om je werk aan te passen als dat schade kan veroorzaken en/of ervoor te zorgen dat je beschermt bent tegen deze stoffen met bijvoorbeeld speciale kleding, ventilatie, etc.. Ook de Arbodienst weet daar veel van. Werken jij of je partner beroepsmatig met oplosmiddelen of andere chemische stoffen raadpleeg dan het Informatieblad Oplosmiddelen.
Wil je meer weten:
RIVM – Zwangerschap en werk
Rijksoverheid – Waar moet ik op letten als ik zwanger ben en werk?
Haarverf
Het is niet zeker of haarverf op chemische basis wel of niet kwaad kan voor de baby. Een klein deel van de gebruikte verf zal immers via je hoofdhuid in je lichaam opgenomen worden. Als je besluit je haar te verven, gebruik dan producten op natuurlijke basis, d.w.z. zonder peroxide, ammoniak of PPD (het kankerverwekkende phenylenediamine) of henna. Sommige kappers werken met haarverf op natuurlijke basis.
Zie ook: De verloskundige – schadelijke stoffen
Lijnen
Het is beter om niet te lijnen in de zwangerschaps- en borstvoedingsperiode. Als je lijnt, breek je je vetreserves af en komen daarin opgeslagen gifstoffen vrij, zoals zware metalen. Deze zijn niet goed voor de baby. Een andere reden om niet te lijnen is de mogelijk beperkte opname van voedingsstoffen waardoor je tekorten aan vitamines en mineralen kan krijgen. Lees meer over gezond gewicht en aankomen: Voedingscentrum.nl – Gezond gewicht en zwangerschap
Medicijnen
Neem als je zwanger wilt worden of zwanger bent zo min mogelijk medicijnen. Dit is vooral in de eerste drie maanden belangrijk wanneer zich het lijfje en de organen van de baby vormen. Heb je een aandoening waarvoor je altijd medicijnen moet gebruiken, bespreek dan voor je zwangerschap met je huisarts of specialist of je deze medicijnen mag gebruiken. Overleg bij alle medicijnen met je verloskundige, huisarts, specialist of apotheker of je een bepaald medicijn wel of niet mag nemen. Laat je ook adviseren bij zelfzorgmiddelen en alternatieve medicatie.
Meer lezen: De verloskundige – medicijnen
Reizen
Informeer voordat je een reis boekt welke maatregelen je moet nemen voor reizen naar het desbetreffende land, bijvoorbeeld of je inentingen nodig hebt. Raadpleeg hiervoor de site van het Landelijke Coördinatiecentrum Reizigersadvisering www.lcr.nl. Houd er rekening mee dat de gezondheidszorg niet in alle landen even goed is als in Nederland. Informeer bijvoorbeeld naar bereikbaarheid van medische zorg voor het geval dat nodig is, voor jezelf of je baby. Lees hierover meer over in de folder Reizigersinformatie Zwanger en Reizen (PDF) en raadpleeg de site www.gezondopreis.nl.
Sauna
Ben je gewend om naar de sauna te gaan dan is een saunabezoek in de zwangerschap na de 14e week en tot week 32 met enige aanpassingen geen probleem. Als je voor het eerst naar de sauna gaat dan kun je beter wachten tot na de bevalling. Je lichaam is namelijk niet gewend aan de grote temperatuurwisselingen en hitte.
Lees meer over tips en adviezen:
CZ – Saunabezoek tijdens de zwangerschap
Schilderen
Je mag schilderen/verven. Gebruik wel verf op waterbasis en ventileer de ruimte waarin je werkt goed. Ook nieuwe meubels, vloerbedekking en gordijnen hebben even de tijd nodig om uit te wasemen. Zie voor meer informatie: De Verloskundige.nl – babykamer
Sporten
Heb je al voor de zwangerschap gesport, ga er dan rustig mee door maar luister goed naar je lichaam en pas je activiteit aan aan je prestatievermogen op dat moment. Houd er rekening mee dat plat op je rug liggen vervelend kan voelen als je verderop in de zwangerschap bent. Ook de oefeningen voor de rechte buikspieren kun je beter overslaan om je buikwand niet te verzwakken. Vergeet niet voldoende te drinken.
Als je in de zwangerschap wilt beginnen met sporten kun je dat beter onder begeleiding doen. Zwemmen en wandelen zijn altijd goede opties, minimaal een half uur per dag. Sporten waarbij je makkelijk blessures op kunt lopen kun je in de zwangerschap beter niet doen. Denk aan blessures door vallen en stoten zoals bij volleybal, basketbal, voetbal, paardrijden, skiën, springen, diepzeeduiken en klimmen.
Lees meer: Nutricia – zwangerschap en sporten en www.deverloskundige.nl
Stress
Niet alle stress is ongezond. Als je voldoende tijd hebt om te herstellen van periodes met stress is er niets aan de hand en kan het je zelfs uitdagen om dingen anders te doen dan voorheen. Soms zijn gevoelens van stress heel hardnekkig en kom je niet tot rust omdat er veel moeilijke dingen om je heen gebeuren. Denk aan verlies van een geliefde, ruzies in je relatie of familie die steeds weer je aandacht vragen, geweld en misbruik, financiële zorgen, depressieve gevoelens, angst om de baby of de toekomst of overbelasting op je werk.
Er wordt een verband gelegd tussen langdurige stress een grotere kans op vroeggeboorte en baby’s die te licht zijn. Schroom daarom niet om contact op te nemen met ons, je huisarts of gynaecoloog.
Hoe kun je stress verminderen tijdens de zwangerschap?
- Probeer erachter te komen wat de stress veroorzaakt en probeer er met iemand over te praten.
- Weet dat de ongemakken van de zwangerschap slechts van tijdelijke aard zullen zijn. Vraag je verloskundige of huisarts hoe je met deze ongemakken om kunt gaan.
- Eet gezond voedsel, zorg voor voldoende slaap en beweging. Ga iedere dag al is het maar voor even naar buiten en wandel een stukje.
- Verminder activiteiten die je niet hoeft te doen. En goede vraag is dan: wat gebeurd als ik iets nu niet doe?
- Vraag je partner, familie en vrienden om steun.
- Vraag concrete hulp van mensen die je vertrouwt. Accepteer als je hulp krijgt aangeboden. Bijvoorbeeld met hulp in je huishouden of iemand die met je meegaat als je ergens naar toe moet.
- Probeer ontspanningsactiviteiten, zoals ademhalingsoefeningen, yoga of meditatie of neem regelmatig de tijd om bijv. naar muziek te luisteren.
- Leer meer over de zwangerschap, zodat je weet wat je kunt verwachten tijdens de bevalling en de periode daarna.
- Als je veel moet doen, zorg dan dat je een goede planning maakt. Op deze manier worden de dingen die je moet doen overzichtelijker en blijven niet als een donderwolk boven je hoofd hangen.
- Als je depressieve gevoelens hebt, bespreek dit dan met je huisarts of psycholoog. Er zijn vele manieren om met deze gevoelens te leren omgaan.’
- Zeg NEE als het je teveel wordt
Als je stress op je werk hebt, probeer met je werkgever een oplossing te vinden. Je kunt veel lezen over je rechten en plichten op www.fnv.nl
www.rivm.nl – Informatieblad Stress door werk
Tanden
Door de hormoonveranderingen in de zwangerschap heb je meer kans op het krijgen van ontstekingen in je mond, tandvleesbloedingen en last van een slechte adem. Goede tandhygiëne is daarom heel belangrijk. Laat je tandarts weten als je van plan bent zwanger te worden. Jullie kunnen dan nog voor de zwangerschap de dingen doen die gedaan moeten worden. Tijdens de zwangerschap kunnen röntgenfoto’s en verdoving worden gebruikt. Laat de tandarts wel weten dat je zwanger bent.
Lees meer:
De Verloskundige.nl – Gebit
Vergelijkmondzorg.nl – Zwangerschap en de tandarts
Vliegen
Tot 28 weken is vliegen geen probleem. Vanaf 36 weken nemen de meeste luchtvaartmaatschappijen je vanwege de kans op een vroegtijdige bevalling niet meer mee. Tussen 37 weken en 7 dagen na de bevalling wordt vliegen ontraden. Tussen 28 en 36 weken kun je het best je vliegtuigmaatschappij raadplegen welke regels zij hanteren. Meestal heb je dan een ‘Fit to Fly’-verklaring nodig die je bij ons kunt ophalen.
Lees meer:
Ouders van nu – Zwangerschap en vliegen
Vrijen
Mag ik tijdens de zwangerschap vrijen? Tijdens de zwangerschap kun je zonder problemen vrijen, tenzij je uitdrukkelijk van je verloskundige/gynaecoloog hebt gehoord dat dit om medische redenen beter vermeden kan worden. Tijdens de zwangerschap kan een orgasme leiden tot een pijnlijke harde buik. Dit is verder niet schadelijk voor jou of je kind.
Zonnen
Ga met mate zonnen. Soms kun je namelijk in de zwangerschap minder goed tegen warmte dan normaal. Heb je last van de warmte ga dan op een koelere plek en vergeet niet voldoende te drinken. Daarnaast neemt in de zwangerschap de pigmentproductie toe waardoor je een zwangerschapsmasker (melasma) kunt krijgen dat niet altijd na de zwangerschap weer verdwijnt. Draag daarom een zonnehoed of pet, zoek zo veel mogelijk de schaduw op en gebruik zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor.
Zonnebank
Zonlicht bestaat tot 95% uit UVA-licht. Dit licht is verantwoordelijk voor de bruine huid. Ook de zonnebank straalt voornamelijk UVA-licht uit waardoor het risico op een zwangerschapsmasker even groot is als met natuurlijk zonlicht. Ook hier moet je rekening houden met warmteontwikkeling in je lichaam.
Lees meer:
De verloskundige – pigmentvlekken
www.gezondvgz.nl